به گزارش مهر، درحالی‌که به‌طور متوسط جمعیت عشایری سایر استان‌ها متشکل از حداقل یک درصد مجموع جمعیتی می‌شود، این رقم در کرمان بیش از متوسط کشوری است. همچنین جمعیت روستایی استان کرمان بسیار قابل توجه است؛ از این‌رو توجه به مشکلات این قشر در استان کرمان بسیار ضروری است. با وجود این طی سال‌های اخیر شاهد افزایش حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ استان کرمان هستیم که نتیجه مهاجرت عشایر و روستاییان به مراکز جمعیتی بزرگ‌تر برای استفاده از امکانات بهتر برای زندگی است. دلیل اصلی مهاجرت به شهرهای بزرگ خشکسالی و کمبود شدید آب است به‌طوری‌که خشکسالی و خشک‌شدن منابع آبی به حدی رسیده است که روستاییان دیگر امکان کشاورزی ندارند و عشایر نیز زمینه دامداری را از دست داده‌اند.
عشایر در این میان از ارزش فوق‌العاده‌ای در زمینه ترکیب جمعیتی استان کرمان برخوردار هستند و از دیر باز سلسله مراتب اجتماعی از عشایرنشینی به روستانشینی و شهرنشینی طی شده است؛ اما چند سالی است که این روند دچار اخلال شده و هر روز از جمعیت عشایری و روستایی استان کرمان کاسته می‌شود.
مهم‌ترین دلیل بروز این وضعیت خشکسالی شدید در مناطق عشایرنشین و افزایش نرخ نهاده‌های پرورش دام به‌عنوان مهم‌ترین پایه اقتصادی عشایر در استان کرمان است. محمد زنگی‌آبادی، از عشایر استان کرمان در این رابطه اظهارداشت: هم‌اکنون مهم‌ترین مشکل عشایر در مناطق مختلف خشکسالی است. در حقیقت ما نه در ییلاق و نه در قشلاق آب مورد نیاز برای پرورش دام نداریم. وی افزود: از سوی دیگر مراتع خشک شده‌اند و امکان چرای دام وجود ندارد و وقتی زمینه کار در مناطق عشایرنشین کمرنگ شود در نهایت جوانان دیگر تمایلی برای عشایرنشینی نخواهند داشت و به‌خصوص پسرها پس از اینکه به سنی می‌رسند که می‌توانند کمکی برای عشیره باشند به روستاها و شهرها مهاجرت می‌کنند.
احمد شمس‌الدینی یکی دیگر از عشایر کرمان گفت: دامداری نیاز به علوفه و آب دارد و این درحالی است که نه علوفه‌ای مانده و نه آب کافی در طبیعت؛ ضمن اینکه دلالان نیز نمی‌گذارند محصولات دامی و حتی صنایع‌دستی عشایر با قیمت مناسب به فروش برسد و نتیجه زحمات عشایر به جیب دلالان می‌رود. وی گفت: عدم‌وجود حمام، سرویس بهداشتی و به‌خصوص آب آشامیدنی مشکل اصلی جوانان عشایر است.
گلایه از مسئولان دستگاه‌های دولتی
مدیرکل امور عشایری استان کرمان نیز از کاهش شدید جمعیت عشایر خبر داد و ضمن گلایه از بی‌توجهی دستگاه‌های دولتی به این قشر، اظهار کرد: در اعتبارات و خدماتی که باید به عشایر ارائه شود، در حق آنها کوتاهی می‌شود. علیرضا شاکری گفت: جامعه عشایری استان کرمان به لحاظ جمعیت در شمال و جنوب 22هزار و 845خانوار و جمعیتی نزدیک به 190هزار نفر است.
وی با بیان اینکه استان کرمان از حیث جمعیت عشایر در کشور رتبه دوم را به‌خود اختصاص داده است از کاهش جمعیت عشایری کشور خبر داد و اظهار کرد: در جامعه عشایری افزایش سن داریم؛ متوسط جمعیت عشایر در کشور 2 درصد و در استان کرمان 6 درصد است؛ یعنی 6 درصد جمعیت استان کرمان عشایر هستند. وی ادامه داد: اما در اعتبارات وخدماتی که باید به آنها ارائه شود در حقشان کوتاهی می‌شود.
ریزش اعتبارات تا سقف صفر
وی گفت: در سال 84 پیگیری‌هایی انجام شد و در هیأت وزیران هم به تصویب رسید که تمام دستگاه‌های اجرایی به تناسب جمعیت عشایری همگام با جامعه روستایی و شهری به این گروه خدمت بدهند. شاکری اذعان کرد: در سال‌های قبل، نهادهایی ازجمله آموزش و پرورش، درمان و آموزش پزشکی مقداری کمک می‌کردند اما سال گذشته ریزش اعتبارات از دستگاه‌ها به سمت ما به صفر رسید. وی افزود: در سال 1391ما قریب به 5میلیارد تومان اعتبار در استان کرمان داشتیم و در سالی که گذشت این 5میلیارد تومان به 500میلیون تومان کاهش یافت.
حضور پررنگ دلالان
وی اظهار کرد: بقیه دستگاه‌های دولتی باید به کمک عشایر بیایند؛ ما اداره امور عشایر هستیم وتوان ارائه تمامی خدمات را نداریم. مدیرکل امور عشایری استان کرمان همچنین بیان کرد: باید در قانون بودجه برای عشایر شرایطی درنظر گرفته شود و از دستگاه‌های دولتی استان‌ها خواسته شود در همه بخش‌ها اعم از بهداشت، رفاه، فرهنگ و تبلیغات‌اسلامی به عشایر هم خدمات بدهند؛ مثلا اگر جایی کتابخانه ساخته می‌شود برای عشایر هم کتابخانه سیار درنظر بگیرند. وی افزود: 36درصد عشایر استان کرمان اسکان داده شده‌اند؛ چون مراتع ظرفیت لازم را ندارند. وی همچنین با بیان اینکه 2میلیون و 100هزار دام عشایری داریم، اظهار کرد: در بحث دام عشایر نیز ما با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم؛ دلالان وارد بازار خرید و فروش دام عشایر می‌شوند.
